Architectuur is nooit autonoom. Op elke schaal is er een systeem dat sterker is dan het ontwerp. De taak van de architect is om die krachten te lezen, te erkennen en ermee samen te werken.
Bij wonen gaat het om gezinnen, om stellen. Er spelen sociale krachten die, als je ze hoort, het ontwerp voeden.
Honne-tatemae
1. Honne (本音)
“De echte stem van het hart.”
Dit is wat je werkelijk denkt, voelt of wilt — je persoonlijke waarheid.
Dit is wat je werkelijk denkt, voelt of wilt — je persoonlijke waarheid.
2. Tatemae (建前)
“Het gebouwde front.”
Dit is wat je naar buiten laat zien om de sociale harmonie (wa) te bewaren: beleefdheid, tact, het vermijden van conflict, rekening houden met anderen.
Dit is wat je naar buiten laat zien om de sociale harmonie (wa) te bewaren: beleefdheid, tact, het vermijden van conflict, rekening houden met anderen.
Bijvoorbeeld:
De keuken
Maaike zegt dat de keuken ‘oké’ is, maar geen connectie biedt.
Tatemae:
“De keuken is oké.”
Dit is een milde, sociaal wenselijke formulering.
Honne:
Wat ze eigenlijk zegt is:
“Ik voel me daar alleen.”
“Ik weet niet waar de anderen zijn.”
“Ik ben niet verbonden met mijn gezin.”
“De keuken is functioneel, maar emotioneel leeg.”
Tatemae:
“De keuken is oké.”
Dit is een milde, sociaal wenselijke formulering.
Honne:
Wat ze eigenlijk zegt is:
“Ik voel me daar alleen.”
“Ik weet niet waar de anderen zijn.”
“Ik ben niet verbonden met mijn gezin.”
“De keuken is functioneel, maar emotioneel leeg.”
Voor Maaike is connectiviteit in het gezin essentieel. Dit is een kernwaarde die ze voorzichtig formuleert, waarschijnlijk om Stijn niet te belasten of tegen te spreken.
Dit is typisch tatemae → ze verzacht de boodschap.
Maar haar honne is glashelder: de keuken is het emotionele brein van haar leefwereld en functioneert nu niet. Het is van belang Stijn te laten zien wat Maaike bedoeld en op een andere plek hem te voorzien in zijn vraag om privacy / rust.